Lứa tuổi trẻ được sử dụng thiết bị Internet ngày một rút ngắn dần. Tuy nhiên, bên cạnh đó sự gia tăng nội dung độc hại trên mạng xã hội cũng ngày càng phát triển mạnh mẽ. Chính điều đó đã làm cha mẹ vô cùng lo lắng khi con dành nhiều thời gian học tập và vui chơi trực tuyến.
Tuy nhiên, bất kì quyết định nào mang tính cực đoan như cấm cản con không được sử dụng Internet sẽ hạn chế rất nhiều khả năng con kết nối và khám phá thế giới xung quanh, vì thế mà việc thiết lập kiểm soát phụ huynh dường như là điều mà mọi cha mẹ đang tìm kiếm.
Vậy Kiểm soát phụ huynh là gì? Thiết lập kiểm soát phụ huynh như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất. Hãy cùng CyberPurify tìm hiểu nhé!
Kiểm soát phụ huynh là gì?
Kiểm soát của phụ huynh là việc sử dụng các phần mềm hoặc công cụ cho phép cha mẹ kiểm soát việc sử dụng Internet của trẻ nhằm giúp trẻ sử dụng Internet an toàn.
Một số tính năng như: giới hạn thời gian trẻ sử dụng thiết bị, hạn chế trẻ mua hàng trên ứng dụng hoặc ngăn trẻ truy cập nội dung không phù hợp, chặn trang web đen trên gooogle chrome hoặc thiết bị di động.
Các loại thiết lập kiểm soát phụ huynh
Có 3 loại thiết lập kiểm soát phụ huynh cần lưu ý:
• Kiểm soát ở tầng mạng lưới: Thường kiểm soát này được đặt trên hub hoặc bộ định tuyến (router) và áp dụng cho tất cả các thiết bị được kết nối với hub hoặc bộ định tuyến đó. Nói cách khác, kiểm soát ở mức độ này áp dụng cho toàn bộ thiết bị kết nối Internet của gia đình.
• Kiểm soát ở tầng thiết bị: thiết bị thường gặp nhất là smartphone, việc kiểm soát ở tầng thiết bị sẽ áp dụng khi thiết bị được sử dụng như thế nào hoặc bất cứ ở đâu (miễn là được kết nối với Internet), không chỉ giới hạn ở nhà.
• Kiểm soát trên ứng dụng: Kiểm soát được đặt trên nền tảng hoặc ứng dụng đang được sử dụng. Chẳng hạn như khi cài đặt SafeSearch cho Google Chrome, mọi kết quả liên quan tới nội dung khiêu dâm sẽ được lọc trên Chrome, nhưng sẽ lọc nếu con truy cập vào các trình duyệt khác.
Một số tính năng chính của thiết lập kiểm soát phụ huynh
• Lọc và chặn nội dung mà cha mẹ không muốn con mình xem, chẳng hạn như nội dung bạo lực và khiêu dâm.
• Hạn chế thông tin được chia sẻ.
• Đặt giới hạn thời gian khi con sử dụng ứng dụng hoặc thiết bị.
• Kiểm soát thời gian con có thể truy cập Internet trong ngày.
• Đặt các cấu hình khác nhau để mỗi thành viên trong gia đình có cấp độ truy cập phù hợp
Những tính năng thiết lập kiểm soát phụ huynh này sẽ giúp bảo vệ trẻ em trên không gian mạng được an toàn, tạo môi trường lành mạnh để trẻ thoả sức học tập và phát triển.
Đâu là một số cách để thiết lập kiểm soát phụ huynh hiệu quả?
Thiết lập kiểm soát phụ huynh trên trên trình duyệt
Đối với trình duyệt Google Chrome
SafeSearch
SafeSearch là một trong những cài đặt kiểm soát của phụ huynh trên Google Chrome dễ sử dụng nhất. Tính năng này có thể giúp phụ huynh dễ dàng giải quyết được nỗi lo về lọc những nội dung không phù hợp như chặn trang web đen trên google chrome, trang web chứa nội dung bạo lực khỏi kết quả tìm kiếm của con.
Mặc dù không chính xác 100% nhưng SafeSearch đóng một vai trò nhất định trong việc chặn các trang web đen trên Google Chrome, bảo vệ trẻ em trên không gian mạng được an toàn. Bạn chỉ cần truy cập Search Settings và chọn ô Turn on SafeSearch.
Mặc dù, SafeSearch rất đơn giản và phù hợp với các cha mẹ không biết nhiều về công nghệ, tính năng này chỉ xóa kết quả khiêu dâm khỏi kết quả tìm kiếm. SafeSearch không chặn quyền truy cập vào các trang web đen, không lọc những hình ảnh, video khiêu dâm, bạo lực, máu me, tai nạn, v.v. trên các trang web như Facebook, báo online, diễn đàn, v.v.
Sử dụng Family Link của Google
Cha mẹ tải ứng dụng Google Family Link dành cho cha mẹ cho iPhone hoặc cho điện thoại Android, sau đó tạo tài khoản Google cho con và chọn tùy chỉnh kiểm soát phụ huynh của Family Link như:
- Quản lý việc duyệt web của con trên Chrome
- Chặn hoặc cho phép các trang web nhất định
- Thay đổi cài đặt quyền của trang web
- Chọn ứng dụng mà con có thể sử dụng
Cha mẹ có thể tìm hiểu kỹ hơn về cách thiết lập kiểm soát phụ huynh bằng Family Link.
Đối với trình duyệt Safari
- Cách thiết lập kiểm soát phụ huynh cho Safari trên iPhone: vào phần Cài đặt > Thời gian sử dụng > Giới hạn nội dung và quyền riêng tư.
- Cha mẹ cũng có thể thiết lập kiểm soát phụ huynh trên Safari với MacBook. Bên dưới là tóm tắt một số bước:
- Nhấn vào logo Apple
- Chọn Tuỳ chỉnh hệ thống (System Preferences)
- Chọn Thời gian sử dụng (Screen Time)
- Nhấn vào Nội dung & Quyền riêng tư (Content & Privacy)
- Ở góc trên cùng bên phải, nhấp vào Turn On.
- Nhấn vào Content, sau đó chọn một trong các tùy chọn sau:
- Unrestricted Access: Tính năng này cho phép con bạn truy cập bất kỳ trang nào trên web
- Limit Adult Website: Tính năng này cho phép chặn các trang web mà Apple đã liệt kê là dành cho người lớn. Cũng như iPhone và iPad, bạn cũng có thể bổ sung thủ công các trang web của riêng bạn ở đây
- Allowed Websites Only: Bạn có thể tạo một danh sách các trang web là những trang duy nhất mà con bạn có thể truy cập bằng cách thêm địa chỉ của chúng vào danh sách này.
Đối với trình duyệt Firefox
Vì Firefox không có các tính năng cho phép chọn lọc nội dung độc hại, bạn nên tận dụng một số cách sau:
- Áp dụng phần mềm Family Link của Google (đã đề cập bên trên)
- Bổ sung thủ công các trang web độc hại bằng cách thiết lập file Hosts cho Windows hoặc cho Mac
- Sử dụng tiện ích bổ sung add-on (sẽ được đề cập ở phần sau)
Đối với trình duyệt Microsoft Edge
Bên dưới là tóm tắt một số bước cơ bản, bạn có thể đọc hướng dẫn chi tiết cách chặn các trang web chứa nội dung độc hại trên Microsoft Edge:
- Sử dụng file Hosts của máy tính Windows bằng cách truy cập tệp Máy chủ. C:\Windows\System32\drivers\etc (Windows 7), tính năng này danh cho Windows 8 hoặc 10.
- Sử dụng cài đặt của trình duyệt: Sử dụng tính năng Block trong “Cookies and Site Permissions”. Khi đó bạn sẽ tự bổ sung thủ công các trang web bạn không muốn con truy cập.
Thiết lập kiểm soát phụ huynh bằng add-on/extension
Đây được xem là cách phổ biến và ưa chuông nhất, được cha mẹ tin dùng bởi phụ huynh chỉ cần cài đặt và tiện ích bổ sung sẽ tự động lọc nội dung mà cha mẹ không phải tinh chỉnh bất kì điều gì khác.
Nếu như cách cách trên khá phức tạp và khiến bạn mất nhiều thời gian chỉnh từng cài đặt của từng trình duyệt, bạn có thể cân nhắc sử dụng phần mềm từ bên thứ ba – phần mềm lọc nội dung online. Tại sao bạn cần sử dụng phần mềm lọc nội dung:
- Nội dung khiêu dâm không chỉ tiếp cận con bạn dưới dạng website mà còn ở dạng hình ảnh/video/quảng cáo tràn lan khắp Internet. Vì vậy mà việc chặn website/domain là không đủ và việc bạn phải tự tay bổ sung trang web phim người lớn là không thể và bạn cũng không có thời gian làm điều đó.
- Nội dung khiêu dâm cập nhật liên tục mỗi ngày, mỗi giờ vì vậy một cơ chế cập nhật liên tục là điều bắt buộc để bảo vệ con bạn tốt hơn.
- Nội dung khiêu dâm xuất hiện rất nhiều trên những góc tối của các nhóm chat kín, mạng xã hội, diễn đàn, v.v
Vì vậy để đảm bảo trẻ sử dụng Internet an toàn, tạo môi trường mạng cho con được phát triển an toàn và lành mạnh hơn, bố mẹ nên cân nhắc sử dụng thêm công cụ lọc nội dung online để ẩn đi 15 loại nội dung độc hại trên Internet, bao gồm:
- Nội dung khiêu dâm
- Nội dung kinh dị như máu me, tai nạn, ma quỷ, bạo lực, giết người, khủng bố, v.v
- Nội dung về chất kích thích, chất gây nghiện như rượu, bia, cần sa, ma tuý,v.v
- Nội dung mang yếu tố gây hấn, tổn thương người khác như Hate speech
Điều đặc biệt là tiện ích mở rộng này hoàn toàn miễn phí, giúp hạn chế tối đa việc con bạn tiếp cận với nội dung độc hại, đảm bảo môi trường mạng lành mạnh cho con nhưng không xâm hại quyền riêng tư của con.
Các bước thực hiện như sau:
- Mở trình duyệt Google Chrome/Firefox/Microsoft Edge/Safari
- Click chọn Tiện ích bổ sung trong cài đặt (Add-on/Extension) hoặc bạn có thể click vào đây: Google Chrome Extension hoặc Firefox Extension hoặc Microsoft Edge Extension hoặc Safari Extension (Chọn Safari ở góc trên bên trái => Chọn Safari Extension)
- Gõ từ khóa CyberPurify trong ô tìm kiếm (hình ảnh bên dưới lấy Chrome làm ví dụ)
4. Click chọn CyberPurify hiển thị ở kết quả
5. Chọn “Add to Chrome”
6. Chọn “Add extension”
7. Kết quả hiển thị như hình bên dưới là bạn đã cài đặt thành công.
Thiết lập kiểm soát phụ huynh trên ứng dụng
Cha mẹ có tham khảo một số cách sau:
- Thiết lập kiểm soát phụ huynh trên Youtube
- Thiết lập kiểm soát phụ huynh trên Instagram
- Thiết lập kiểm soát phụ huynh trên Facebook
Lưu ý khi thiết lập kiểm soát phụ huynh
Không có công cụ nào có thể chặn lọc 100% chính xác.
Và:
Kiểm soát không phải là một giải pháp duy nhất để giữ an toàn khi trực tuyến
Điều quan trọng là phụ huynh cần liên tục trò chuyện với con về những nguy hiểm trên Internet và khuyến khích hành vi sử dụng mạng có trách nhiệm.
Các biện pháp kiểm soát phụ huynh là bước quan trọng đầu tiên để giúp bảo vệ con khi trực tuyến, vì vậy 2 quy tắc vàng bên dưới sẽ giúp bạn chọn lựa kiểm soát phụ huynh hiệu quả hơn:
- Không giám sát con trên mạng
Việc Internet ngày càng có nhiều rủi ro về an toàn, cha mẹ bắt đầu lo lắng hơn về tác hại của chúng đến con mình và từ đó, khi có nhu cầu, nguồn cung xuất hiện với hàng loạt những công cụ tạo điều kiện cho cha mẹ theo dõi mọi hành động của con mình trên Internet.
Lằn ranh giới giữa việc bảo vệ và xâm phạm quyền riêng tư của con rất mỏng manh và để thoả mãn sự lo sợ của mình, nhiều cha mẹ đã phải trả những cái giá rất đắt. Khi liên tục xem laptop, điện thoại của con, đọc tin nhắn/cuộc gọi của con, theo dõi từng hoạt động của con trên mạng xã hội, cha mẹ đang:
- Không tôn trọng quyền riêng tư của con: Quyền riêng tư là một phần quan trọng để phát triển khả năng tự chủ. Quyền riêng tư không chỉ quan trọng đối với thanh thiếu niên. Đó là nhiệm vụ của họ.
- Phá huỷ mối quan hệ với con
Nhiều cha mẹ tuy không tin nhưng sự thật là hầu hết trẻ em hiểu biết về công nghệ hơn cha mẹ. Chỉ một vài cú click tìm kiếm trên mạng hoặc qua bạn bè, con sẽ dễ dàng phát hiện ra các ứng dụng bạn sử dụng để theo dõi con.
Hãy nghĩ xem khi đó con sẽ cảm thấy thế nào? Bất ngờ, thất vọng và tức giận, một số đứa trẻ thậm chí căm ghét cả cha mẹ mình.
- Khiến con càng trở nên bí mật: Khi con cảm thấy mình luôn bị giám sát, con sẽ càng tìm cách thoát ra và do đó, con trở nên bí mật hơn. Khi con không tin tưởng và không chia sẻ với cha mẹ bất kì điều gì nữa, lúc này con có rủi ro cao nhất bị ảnh hưởng bởi những tác hại của Internet hơn bất kì đứa trẻ nào.
2. Trò chuyện cởi mở với con trước khi dùng bất kỳ công cụ thiết lập kiểm soát nào
Việc trao đổi thẳng thắn và cởi mở với con trước khi sử dụng bất kỳ công cụ kiểm soát phụ huynh tạo điều kiện cho cả hai bên cùng lắng nghe ý kiến của nhau và cùng nhau trao đổi nếu như con cảm thấy một tính năng nào đó không cần thiết ví dụ như theo dõi vị trí.
Cha mẹ có thể trao đổi với con rằng: “Cha mẹ dùng CyberPurify Kids là để chặn lọc mọi nội dung độc hại khỏi máy tính của con, những nội dung này là dành cho người lớn hoặc có khả năng khiến con hoảng sợ, và đừng lo, công cụ này cha mẹ không đọc tin nhắn hay theo dõi cuộc gọi, hành vi trên mạng xã hội của con đâu.”
Trò chuyện còn giúp con tin tưởng hơn, có trách nhiệm với hành động của mình và cảm thấy mình thật sự được tôn trọng.
Chúc cha mẹ thành công trong việc bảo vệ con tốt hơn trên mạng!
Cha mẹ có thể sẽ thích đọc: