Internet có thể là một môi trường tuyệt vời và thú vị cho trẻ học tập, vui chơi khám phá nhưng mặt khác, nó hoàn toàn là một thế giới đen tối và nguy hiểm, đầy rẫy mọi hiểm hoạ và kẻ tấn công nhắm đến trẻ em. Thật không may là trẻ em và thanh thiếu niên là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương.
Trẻ khi bước vào tiểu học đã có thể sử dụng mạng cho mục đích học tập giải trí, cha mẹ vẫn có thể giám sát việc con sử dụng mạng ở lứa tuổi này. Tuy nhiên, không phải lúc nào bạn cũng có đủ thời gian bên cạnh con thường xuyên, vì vậy bạn nên bắt đầu chuẩn bị và trang bị kiến thức đầy đủ cho con, để con có thể sử dụng Internet an toàn ngay khi không có cha mẹ bên cạnh.
Liệu có quá sớm để nói về sử dụng Internet an toàn cho trẻ 6-8 tuổi?
Khi con bạn ở độ tuổi đi học, con sẽ có thể sử dụng Internet để tra cứu thông tin, làm bài tập ở trường và bài tập về nhà. Bên cạnh đó, con bạn cũng có thể xem video, chơi trò chơi và kết nối với bạn bè và gia đình (qua Messenger Kids chẳng hạn) sử dụng máy tính, điện thoại di động, máy tính bảng, TV và các thiết bị kết nối Internet khác.
Bởi vì trẻ em trong độ tuổi đi học bắt đầu tự lập trên mạng và có thể vào mạng mà không có sự giám sát của bạn (và bạn cũng không phải lúc nào cũng có thời gian để 24/7 theo dõi màn hình của con), vì vậy có nhiều rủi ro về an toàn Internet hơn đối với trẻ nhỏ.
Như đã đề cập, trẻ em và thanh thiếu niên là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương khi sử dụng Internet. Con bạn có thể gặp những rủi ro này khi lướt web, sử dụng mạng xã hội hoặc trong các trò chơi.
Với hàng loạt những nguy hiểm trên Internet ngoài kia, không bao giờ là quá sớm để giáo dục con về những hiểm hoạ của Internet, vừa nâng cao nhận thức cho con, vừa bảo vệ con chủ động tránh xa khỏi những nội dung và hoạt động rủi ro hoặc không phù hợp. Khi đó, con mới có thể tận dụng tối đa trải nghiệm trực tuyến của mình để học hỏi, khám phá, sáng tạo và kết nối với những người khác.
Rủi ro về an toàn Internet đối với trẻ em trong độ tuổi đi học
Có hai loại rủi ro chính về an toàn Internet cho trẻ là rủi ro về nội dung và rủi ro về đối tượng mà trẻ tiếp xúc, đây là những gì bạn nên chia sẻ với trẻ:
Rủi ro về nội dung không phù hợp
Đối với trẻ em trong độ tuổi đi học, những rủi ro này bao gồm những điều mà trẻ có thể cảm thấy khó chịu, ghê tởm hoặc khó chịu nếu chúng vô tình bắt gặp. Nội dung này có thể bao gồm nội dung khiêu dâm, hình ảnh tàn ác với động vật, hình ảnh bạo lực thực hoặc mô phỏng, hình ảnh tai nạn máu me hoặc hình ảnh ma quỷ.
Trong số những nội dung này, nội dung khiêu dâm nguy hiểm hơn cả. Nghiên cứu cho thấy hầu hết các nội dung khiêu dâm và nghiện quan hệ tình dục bắt đầu ở tuổi vị thành niên. Nội dung khiêu dâm ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của não bộ, thay đổi tiêu cực góc nhìn về hình ảnh cơ thể bản thân cũng như khuyến khích thái độ và hành vi bạo lực với phụ nữ.
Bên cạnh đó, số lượng nội dung khiêu dâm được tạo ra và đăng tải hiện nay vô cùng lớn, len lỏi vào những nơi không liên quan đến nội dung người lớn.
Có thể bạn cũng sẽ thích nội dung này:
—
Rủi ro về đối tượng mà trẻ tiếp xúc
Những rủi ro này bao gồm trẻ em tiếp xúc với những người mà chúng không biết hoặc với những người lớn đóng giả là trẻ em trên mạng. Ví dụ: một đứa trẻ có thể bị thuyết phục gặp ai đó mà chúng không biết, chia sẻ thông tin cá nhân với người lạ hoặc cung cấp chi tiết liên hệ sau khi nhấp vào tin nhắn bật lên.
Một trong những “người lạ” này là Online Predator (Kẻ săn mồi trên mạng) – những kẻ săn mồi này ẩn náu trên các nền tảng trò chơi thu hút trẻ em — những địa điểm ảo nơi ẩn danh tạo điều kiện cho việc “săn mồi”.
Một số dạng săn mồi mạng thường gặp là kẻ tấn công gửi hình ảnh, âm thanh hoặc video bất hợp pháp cho trẻ em dưới độ tuổi được chấp thuận. Hoặc kẻ săn mồi lôi kéo trẻ vị thành niên tham gia vào các cuộc trò chuyện khiêu dâm. Hoặc sắp xếp gặp gỡ trẻ với ý định thực hiện hành vi tình dục bất hợp pháp, trái pháp luật và trái đạo đức.
Cuộc cách mạng công nghệ trong hai thập kỷ qua đã khiến thế giới trở thành một nơi nguy hiểm hơn nhiều đối với trẻ em và đại dịch COVID tăng thêm sự nguy hiểm đó.
Theo một báo cáo từ Trung tâm Quốc gia về Trẻ em Mất tích và Bị bóc lột (NCMEC), từ tháng 1 đến hết tháng 9 năm 2020, các báo cáo dụ dỗ trực tuyến tăng đến 98.66% và số báo cáo của CyberTipline tăng 63.31% so với cùng kỳ năm 2019. CyberTipline là nơi người dùng Internet báo cáo các tư liệu liên quan đến lạm dụng và xâm hại tình dục trẻ em.
Kẻ săn mồi tình dục có thể là bất kỳ ai, nhưng hầu như luôn luôn là nam giới. Một số kẻ có tiền án nhưng đa số là không có tiền án nào cả. Những kẻ tấn công tình dục con bạn qua mạng có thể là bất kỳ ai: luật sư, bác sĩ, giáo viên, cảnh sát,… những nghề nghiệp mà bạn không bao giờ ngờ đến.
Họ hoàn toàn có thể là những người tuân thủ luật pháp trừ một điều rằng họ hoàn toàn bị kiểm soát và bị ám ảnh bởi nhu cầu nhìn hoặc tiếp cận trẻ em.
Ngoài ra, con bạn có rủi ro bị lừa đảo (Scam). Nếu như người lớn có thể bị lừa bằng cách cho họ hàng triệu đô la hay trúng một chiếc xe siêu sang, thì trẻ em có thể rơi vào những trò gian lận tinh tế hơn khi kẻ tấn công cho chúng những thứ mà chúng đánh giá cao, chẳng hạn như trang phục của nhân vật trong game, 1 năm chơi game miễn phí hoặc các tính năng đặc biệt khác trong game.
Con bạn ở lứa tuổi tiểu học này đặc biệt rất dễ bị lừa đảo vì con vẫn còn rất ngây thơ và khá tin người. Con chưa học cách cảnh giác và cũng do chưa “va chạm” đủ với cuộc sống bên ngoài.
Giống như lừa đảo trực tuyến, bọn tội phạm có thể sử dụng các trang web phổ biến với trẻ em để xác định nạn nhân tiềm năng, sau đó dụ chúng đưa thông tin thẻ tín dụng của cha mẹ để đổi lại những gì chúng muốn.
Làm sao để bảo vệ con khi sử dụng Internet?
Với rủi ro về nội dung không phù hợp
Bạn nên giải thích cho con bạn hiểu rằng Internet có vô số các loại nội dung và một số nội dung không dành cho trẻ em. Hãy xác định những nội dung đó rõ ràng cho con như nội dung khiêu dâm, nội dung bạo lực, hình ảnh tai nạn máu me, v.v hoặc bất kì nội dung nào khiến con sợ hãi, bối rối, khó chịu hoặc tức giận. Điều này giúp con tự xác định nội dung không phù hợp và au đó, hãy khuyến khích con nói chuyện với bạn nếu con thấy điều gì đó khiến con lo lắng.
Ngoài ra, bạn cũng nên lên mạng với con bạn thường xuyên, cùng con xem các ứng dụng hoặc trò chơi mà con bạn chơi hoặc video mà con bạn xem, điều này vừa giúp bạn chia sẻ trải nghiệm với con mình, thúc đẩy mối quan hệ gia đình, vừa để kiểm tra xem nội dung có phù hợp không.
Bạn cũng có thể cho con xem các trang web vui nhộn, thú vị hoặc mang tính giáo dục và chỉ cho con cách đánh dấu chúng để sử dụng sau.
Trò chuyện với con luôn là một trong những cách hiệu quả nhất để giúp con chủ động tránh xa những hiểm hoạ trên Internet, nhưng đừng quên rằng con bạn đang ở lứa tuổi ngây thơ, dễ bị “dụ dỗ” để nhấn vào các đường link chứa nội dung không phù hợp, vì vậy để đảm bảo môi trường mạng của con bạn được an toàn và lành mạnh hơn, bạn nên cân nhắc sử dụng thêm công cụ lọc nội dung online để ẩn đi 15 loại nội dung độc hại trên Internet, bao gồm:
- Nội dung khiêu dâm
- Nội dung kinh dị như máu me, tai nạn, ma quỷ, bạo lực, giết người, khủng bố, v.v
- Nội dung về chất kích thích, chất gây nghiện như rượu, bia, cần sa, ma tuý,v.v
- Nội dung mang yếu tố gây hấn, tổn thương người khác như Hate speech
Điều đặc biệt là tiện ích mở rộng này hoàn toàn miễn phí, giúp hạn chế tối đa việc con bạn tiếp cận với nội dung độc hại, đảm bảo môi trường mạng lành mạnh cho con nhưng không xâm hại quá sâu vào quyền riêng tư của con.
Rủi ro về đối tượng mà trẻ tiếp xúc
Bên cạnh việc giáo dục con như đã đề cập bên trên, bạn nên đảm bảo rằng con bạn sẽ không giao tiếp trực tuyến với những người mà con không quen biết. Điều này đặc biệt quan trọng nếu con bạn đang sử dụng mạng xã hội trong trò chơi. Bạn có thể:
- Trẻ em chưa hiểu rõ về ranh giới của những gì nên đăng tải và những gì không nên đăng tải. Vì vậy bạn cần dặn con không cung cấp thông tin cá nhân như tên, địa chỉ, số điện thoại hoặc ngày sinh vì những kẻ tấn công sẽ dựa vào đây để bắt chuyện với con bạn, giả vờ là bạn của ba mẹ hoặc người quen của con.
- Dặn con cho bạn không nói chuyện nếu có ai đó mà con không quen biết liên hệ trực tuyến với con bởi tội phạm có mặt rất nhiều trên các trang mạng xã hội, họ liên lạc và nói chuyện với trẻ chưa thành niên bằng nhiều hình thức khác nhau, vì vậy bạn cần giúp trẻ hiểu rằng những kẻ tấn công có thể là bất cứ ai, bất cứ ngành nghề nào, cũng như không nói chuyện với người lạ trên mạng.
- Dặn con cách ứng xử trực tuyến phù hợp khi trò chuyện, tương tác với bạn bè và hướng dẫn con các kỹ năng trong thời đại kỹ thuật số, để giúp con tự bảo vệ tốt hơn cũng như trở thành một người dùng có trách nhiệm trên Internet.
- Dặn con rằng trước khi điền vào bất kỳ trang web trò chơi, cuộc thi trực tuyến hoặc tư cách thành viên nào, con phải đưa bạn kiểm tra thông tin.
- Dặn con hỏi bạn trước khi con sử dụng một ứng dụng mới để đảm bảo ứng dụng này phù hợp với con cũng như chỉ con cách kiểm tra cài đặt quyền riêng tư để giữ an toàn cho thông tin cá nhân của con.
Bạn có thể cũng sẽ thích những nội dung này:
—
