Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra công nghệ đã nâng cao cuộc sống hàng ngày của chúng ta và con chúng ta như thế nào. Giao tiếp trở nên dễ dàng khi có thể truy cập thông tin kỹ thuật số và liên hệ với mọi người trên toàn cầu 24/7. Vô số những lựa chọn giải trí kỹ thuật số nằm trong tầm tay. Thư viện thông tin phong phú về bất kỳ chủ đề nào.
Có thể nói rằng, những thiết bị công nghệ cũng gần giống như phép thuật khi nó giải quyết mọi việc một cách kỳ diệu mà chúng ta không hiểu được. Trẻ em tiếp nhận một cách trực quan từng tiến bộ kỹ thuật số mới. Với khả năng tư duy đa dạng, trẻ em có khả năng thúc đẩy các công nghệ mới theo những cách thú vị hơn bao giờ hết.
Tuy nhiên, bất chấp những tiến bộ của công nghệ, nó vẫn có những mặt xấu đối với cuộc sống của trẻ em nếu chúng không sử dụng nó một cách khôn ngoan. Bài viết sẽ phân tích mối quan hệ giữa trẻ em và công nghệ, sự nguy hiểm của công nghệ và việc sử dụng công nghệ không phù hợp ảnh hưởng đến con bạn như thế nào.
Tại sao mối quan hệ giữa trẻ em và công nghệ ngày càng trở nên tồi tệ?
Công nghệ kỹ thuật số —như máy tính xách tay, máy tính bảng, điện thoại di động— hiện phổ biến rất rộng rãi. Hàng tỷ người tương tác với công nghệ kỹ thuật số hàng ngày và đây cũng là thời đại mà cả trẻ em cũng dùng công nghệ. Theo báo cáo, những người trẻ tuổi sử dụng công nghệ kỹ thuật số rất nhiều.
Trong vài năm qua, có sự gia tăng đáng báo động trong việc sử dụng các dịch vụ sức khỏe tâm lí ở trẻ em và thanh thiếu niên ở các nước phát triển. Ở Canada, nhu cầu về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm lí cho trẻ em và thanh thiếu niên đang gia tăng nhanh chóng. Một cuộc khảo sát của Y tế Công cộng Ottawa cho thấy rằng cứ 9 thanh thiếu niên thì có đến một người nghiêm túc xem xét việc tự tử hoặc làm hại bản thân vào năm 2012.
Nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề sức khỏe tâm lí rất phức tạp. Nhưng chúng tôi không có câu trả lời rõ ràng vì những giả thiết đáng lo ngại này: Liệu có mối quan hệ giữa việc sử dụng công nghệ ở trẻ em/ thanh thiếu niên và sức khỏe tâm lí của họ không? Việc sử dụng công nghệ ngày càng tăng có đe dọa đến sức khỏe tâm lí của trẻ em/ thanh thiếu niên không?
Việc sử dụng công nghệ không phù hợp ảnh hưởng gì đến con bạn?
Khiến não bộ của con bạn căng thẳng
Nghiên cứu cho thấy dù phần não tư duy ghi nhận đầu vào của giác quan là kích thích hoặc thú vị, nhưng phần não bộ cảm giác ghi nhận sự tiếp xúc là sự căng thẳng.
Ánh sáng xanh phát ra từ màn hình được chứng minh là làm giảm khả năng bắt đầu giấc ngủ của não. Nếu con tiếp xúc với màn hình nhiều nhiều giờ trong ngày, theo thời gian, bộ não của con bắt đầu phát triển phản ứng căng thẳng mãn tính.
Cơ thể con bạn sẽ bắt đầu sản xuất nhiều cortisol, một loại hormone căng thẳng có thể làm suy giảm chức năng của não, bao gồm trí nhớ, sự tập trung, và điều chỉnh cảm xúc. Điều này có khả năng làm tăng nguy cơ phát triển các triệu chứng lo âu và tâm trạng, đồng thời làm suy giảm khả năng phục hồi cảm xúc của con.
Ngoài ra, phần lớn nội dung kỹ thuật số được trẻ em sử dụng được thiết kế cẩn thận để gây nghiện nhất có thể. Do sự phát triển não bộ và sự dẻo dai của khớp thần kinh, trẻ em và thanh niên đặc biệt dễ bị nghiện nếu họ có xu hướng phát triển thói quen sử dụng quá mức, con bạn sẽ rất khó phá vỡ thói quen này.
Tiếp cận với nội dung khiêu dâm
Nội dung khiêu dâm ngày càng tràn lan trên mạng đến mức chỉ một vài từ khoá liên quan đến giới tính cũng khiến con bạn có rủi ro cao tiếp cận nội dung khiêu dâm. Nghiên cứu cho thấy hầu hết các nội dung khiêu dâm và nghiện quan hệ tình dục bắt đầu ở tuổi vị thành niên. Nội dung khiêu dâm ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của não bộ, thay đổi tiêu cực góc nhìn về hình ảnh cơ thể bản thân cũng như khuyến khích thái độ và hành vi bạo lực với phụ nữ.
Con bạn vẫn là con người, và vì thế vẫn có quyền riêng tư cá nhân nhất định của mình. Thay vì đột xuất giật lấy điện thoại của con và đọc mọi thứ trên đó, cấm con không được dùng máy tính khi không có người lớn xung quanh hay liên tục nhìn chằm chằm vào màn hình của con, v.v những hành vi trông có vẻ hiệu quả nhưng vô cùng phản tác dụng.
Thay vào đó, bạn hãy cài các công cụ lọc nội dung cho con sử dụng công nghệ tiên tiến nhất như AI của CyberPurify, bảo vệ con không chỉ khỏi nội dung khiêu dâm mà còn các nội dung độc hại khác ảnh hưởng tới sự phát triển của con như vũ khí, máu me, tai nạn, v.v. Để con bạn được học hỏi và khám phá Internet một cách tự do nhưng vẫn rất an toàn.
Hạn chế khả năng giao tiếp
Dữ liệu nghiên cứu cho thấy trẻ em và thanh thiếu niên dành nhiều thời gian, phần lớn là không có người giám sát, trước ti vi, máy tính. Đối với con bạn, việc dành thời gian để tiêu khiển trên màn hình được cho là vui vẻ và giải trí. Vì vậy, con sẽ ít dành thời gian giao lưu với bạn bè và mở rộng mối quan hệ.
Giao tiếp trực tiếp với những người xung quanh là nền tảng để bắt đầu xây dựng các mối quan hệ xã hội thân mật, an toàn, ý nghĩa, tạo tiền đề cho một mối quan hệ gắn bó bền chặt. Đây là nhiệm vụ quan trọng nhất của thời thơ ấu: học các kỹ năng xã hội. Thành thạo những kỹ năng này đòi hỏi phải sử dụng tất cả các giác quan của con bạn và cần phải thực hành, luyện tập và lặp đi lặp lại liên tục.
Rủi ro bị tấn công mạng
Kẻ săn mồi trên mạng là khi một người lớn sử dụng Internet để lợi dụng trẻ em và/hoặc thanh thiếu niên với mục đích xâm hại tình dục hoặc tài chính. Những kẻ săn mồi tình dục và những kẻ săn mồi khác thường rình rập trẻ em trên Internet, lợi dụng sự ngây thơ, thiếu sự giám sát của người lớn và lạm dụng lòng tin của chúng.
Hãy thử và bạn có thể thích điều này:
Một số dạng săn mồi mạng thường gặp là kẻ tấn công gửi hình ảnh, âm thanh hoặc video bất hợp pháp cho trẻ em dưới độ tuổi được chấp thuận. Hoặc kẻ săn mồi lôi kéo trẻ vị thành niên tham gia vào các cuộc trò chuyện khiêu dâm. Hoặc sắp xếp gặp gỡ trẻ vị thành niên với ý định thực hiện hành vi tình dục bất hợp pháp, trái pháp luật và trái đạo đức.
Trẻ cũng có rủi ro bị tấn công giả mạo (Phishing) là điều mà các chuyên gia an ninh mạng gọi là việc kẻ tấn công giả mạo thành một đơn vị uy tín để lừa đảo người dùng cung cấp thông tin cá nhân cho chúng bằng cách sử dụng các email cố gắng lừa mọi người nhấp vào các liên kết hoặc tệp đính kèm độc hại.
Từ đó, chúng sẽ lấy cắp thông tin tài khoản & mật khẩu đăng nhập, mật khẩu giao dịch, thẻ tín dụng và các thông tin quý giá khác.
Những điều này có thể đặc biệt khó phát hiện đối với trẻ em vì thông thường, email sẽ có vẻ là từ một người hợp pháp, chẳng hạn như một người bạn hoặc thành viên gia đình. tuy nhiên, tấn công giả mạo cũng có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các ứng dụng nhắn tin hoặc tin nhắn văn bản.
Hạn chế khả năng sử dụng ngôn ngữ cơ thể
Việc phát triển các kỹ năng xã hội đòi hỏi tương tác với môi trường xung quanh và với người khác, chứ không phải thông qua tin nhắn, tweet, email, cuộc gọi video. Phần lớn giao tiếp quan trọng nhất của con bạn là phi ngôn ngữ — tư thế và chuyển động của cơ thể, nét mặt, giọng nói và âm lượng, tốc độ nói của con. Không gian cá nhân và sự tiếp xúc vật lý của con với bạn bè có thể truyền tải một lượng lớn thông tin mạnh mẽ mà không cần một từ ngữ nào.
Một số nghiên cứu cho thấy rằng khi thời gian sử dụng công nghệ tăng lên, các kỹ năng xã hội kém đi. Nhiều giáo viên trung học đã quan sát thấy rằng những học sinh sử dụng nhiều công nghệ bị giảm khả năng bắt đầu cuộc trò chuyện, giao tiếp bằng mắt, xác định phản ứng cảm xúc ở người khác. Trẻ em và thanh thiếu niên bị thiếu các kỹ năng xã hội có nhiều khả năng bị lo lắng xã hội và mắc các rối loạn hành vi và cảm xúc.
Cha mẹ có thể làm gì để giúp trẻ sử dụng công nghệ tốt hơn?
Đối mặt với những thách thức này, một số chiến lược có thể làm giảm tác động tiêu cực tiềm tàng của công nghệ kỹ thuật số đối với não bộ đang phát triển của trẻ em và thanh thiếu niên.
Thiết lập thói quen sử dụng công nghệ lành mạnh
Tạo và duy trì thói quen sử dụng công nghệ ở nhà với trẻ em và thanh thiếu niên. Những thói quen này cần có quy tắc và giới hạn rõ ràng, ai cũng biết. Tạo thời gian tương tác giữa gia đình và bạn bè mà không cần thiết bị kỹ thuật số như đưa con bạn tham gia các hoạt động ngoại khóa của gia đình, đưa chúng đến các khóa học và chương trình ở trường để tăng số lượng và chất lượng giao tiếp trực tiếp với bạn bè của chúng.
Đảm bảo nội dung con bạn xem trực tuyến phù hợp với lứa tuổi
Đảm bảo sự cân bằng này là chưa đủ, bạn cần đảm bảo những gì con bạn tiếp cận trực tuyến là phù hợp với lứa tuổi của chúng. Hàng loạt nội dung không phù hợp như khiêu dâm, cảnh giết người đẫm máu, vũ khí… đang rình rập con bạn trên thế giới ảo hàng ngày mà bạn không hề hay biết. Những nội dung độc hại này ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển trí não của trẻ, từ biếng ăn, khó ngủ đến trầm cảm, thậm chí là tự tử.
Vì vậy, để bảo vệ con bạn khỏi những mối đe dọa này, cần sử dụng tính năng lọc nội dung có hại (khiêu dâm, tình dục, ma túy, vũ khí, ảnh, video rùng rợn, v.v.) như CyberPurify để con bạn có thể tự do tìm hiểu và khám phá Internet (trong thời gian thích hợp được sử dụng), trong khi vẫn được bảo vệ.
Duy trì một cuộc trò chuyện cởi mở với trẻ em về các hoạt động trên mạng
Thường xuyên nói chuyện với con bạn về những gì chúng đang làm. Nói về những nguy cơ tiềm ẩn của việc chơi game trực tuyến, chia sẻ quá mức trên mạng xã hội, các mối quan hệ ảo, những rủi ro liên quan đến các nhóm trò chuyện.
Làm gương cho con bạn
Với sự phát triển của công nghệ cùng với Covid-19, việc không cho phép con bạn sử dụng công nghệ là không thực tế. Tuy nhiên, một khi con bạn đã bước vào làm việc đó, bạn cần thể hiện rõ thời gian sử dụng màn hình là bao nhiêu là đủ, đảm bảo cân bằng giữa thời gian sử dụng công nghệ và các hoạt động bên ngoài.
Tham khảo:
- Canadian Institute for Health Information. (2015). Care for children and youth with mental disorders. Ottawa, ON: CIHI.
- Boak, A., Hamilton, H.A., Adlaf, E.M., Henderson, J.L. & Mann, R.E. (2018). The mental health and well-being of Ontario students, 1991-2017: Detailed findings from the Ontario Student Drug Use and Health Survey (OSDUHS) (CAMH Research Document Series No. 47). Toronto, ON: Centre for Addiction and Mental Health.
Tự giáo dục bản thân
Là cha mẹ, chúng ta phải tiếp tục tự giáo dục mình về tác động rộng lớn hơn của công nghệ kỹ thuật số đối với sự phát triển tâm lý, thể chất và xã hội của con cái chúng ta.
Bạn cũng nên đọc thử nội dung này:
