Bắt nạt trên mạng có thể diễn ra ở bất kì đâu trên thế giới, không cần tới 24 giờ mỗi ngày, đe doạ trực tuyến có thể xảy ra và lây lan nhanh hơn bao giờ hết. Người bắt nạt có thể ẩn danh, có thể xóa bằng chứng thậm chí là che dấu hành tung. Đã có những trường hợp nạn nhân trẻ tuổi bị lấy đi mạng sống do bị bắt nạt trực tuyến: Ashlynn Conner, Megan Meier, Hailee Lamberth, v.v.
Ngăn chặn đe dọa trực tuyến không có nghĩa cấm con truy cập Internet và từ chối mọi tiện ích mà nó mang lại cho cuộc sống. Thay vào đó, cha mẹ cần chú ý theo dõi những gì sẽ gây hại cho môi trường trực tuyến của con.
Giúp con an toàn trước những mối đe dọa tiềm ẩn thật ra không hề bất khả thi, cha mẹ nên bắt đầu ngay bằng việc đọc kỹ “8 bước ngăn chặn bắt nạt trên mạng cho con” và làm theo bài viết.
Bắt nạt trên mạng là gì?
Bắt nạt là khi ai đó cố tình lặp lại lời nói hoặc hành động để làm tổn thương cảm xúc của người khác, khiến họ cảm thấy tồi tệ, xấu hổ. Về lâu dài, nạn nhân bị bắt nạt sẽ bị lo lắng, trầm cảm, thậm chí tự tử.
Bắt nạt trên mạng là một hình thức bắt nạt sử dụng công nghệ như internet, email, phương tiện truyền thông xã hội, điện thoại, cộng đồng trò chơi trực tuyến, v.v. để gây hại cho người khác.
Bước đầu tiên trong việc ngăn chặn bắt nạt trực tuyến cho con?
Nhận thức tình hình
95% thanh thiếu niên đang sử dụng điện thoại thông minh và 87% thanh thiếu niên đã chứng kiến bắt nạt trực tuyến xảy ra. Do đó, nguy cơ con trẻ bị bắt nạt trực tuyến là rất cao. Cha mẹ có thể biết Hana Kimura, một đô vật chuyên nghiệp người Nhật Bản, đã qua đời ở tuổi 22. Cô từng bị bắt nạt trên mạng. Điều này phần nào chứng tỏ rằng Internet càng phát triển thì nạn bắt nạt trên mạng càng trở nên nghiêm trọng.
Bắt nạt xảy ra ở khắp mọi nơi trên Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat, email.
Với những thay đổi đột phá của công nghệ, con đang sống trong môi trường dễ bị bắt nạt nhất hơn bao giờ hết. Hãy là một người bạn luôn bên cạnh con, liên tục theo dõi thiết bị di động của con và các hành vi trực tuyến của con để luôn chuẩn bị tốt cho mọi mối đe dọa tiềm ẩn đến con.
Hãy thử và cha mẹ có thể thích điều này:
Tích cực cập nhật thông tin
Để luôn chuẩn bị tốt cho mọi mối đe dọa tiềm ẩn và ngăn chặn bắt nạt trên mạng diễn ra, hãy luôn cập nhật những thông tin hữu ích. Theo một cuộc khảo sát của Google vào tháng 12 năm 2018, bắt nạt trên mạng được coi là vấn đề an toàn số 1 trong lớp học đối với trẻ em.
Là cha mẹ, điều quan trọng là phải tìm hiểu tất cả các dấu hiệu (sẽ được liệt kê sau) cho thấy con đang bị bắt nạt hoặc là kẻ bắt nạt, để có giải pháp ứng phó kịp thời.
Một quan niệm sai lầm đó là con gái có nhiều khả năng là nạn nhân bị bắt nạt hơn con trai. Trên thực tế, cả hai giới tính đều có thể là nạn nhân và là kẻ bắt nạt. Trong khi con trai có xu hướng đe dọa sử dụng bạo lực, con gái lại tập trung vào cảm xúc, dùng lời nói để hạ lòng tự trọng của nạn nhân.
Nhận biết các dấu hiệu
Một đứa trẻ bị bắt nạt trên mạng thường xấu hổ và sợ gặp phải nhiều kẻ bắt nạt hơn nếu kẻ bắt nạt biết trẻ đã nói với người lớn. Vì vậy, trẻ có thể ngại nói về vấn đề con đang gặp phải, cho cha mẹ biết.
Khi con không nói với cha mẹ bất cứ điều gì, không có nghĩa là mọi thứ đều ổn. Cha mẹ có trách nhiệm phát hiện các dấu hiệu cho thấy con là nạn nhân của bắt nạt trên mạng:
- Trốn học
- Thành tích học tập giảm sút không rõ nguyên nhân
- Xấu hổ, lo lắng, chán nản, căng thẳng
- Thay đổi cảm xúc bất chợt
- Mất hứng thú với các hoạt động yêu thích
- Thay đổi thói quen ngủ hoặc ăn uống
- Ngừng sử dụng máy tính hoặc bất kỳ thiết bị nào
- Cố gắng tự làm hại bản thân hoặc đe dọa tự tử, v.v.
Đối với trẻ có khả năng là kẻ đi bắt nạt, hãy tính đến những hành vi sau:
- Đánh giá ngoại hình người khác: Nếu con dành nhiều thời gian cho việc trang điểm, làm tóc, quần áo,… hoặc quá coi trọng số lượng người theo dõi hoặc lượt thích trên mạng xã hội, con có khả năng đánh giá/ chê bai ngoại hình người khác (hầu hết đúng với các cô gái).
- Dễ nổi nóng: Nhiều thanh thiếu niên thể hiện sự tức giận thông qua hành động hoặc lời nói khi mọi thứ không như họ mong đợi. Nếu con không thể kiềm chế cơn giận của mình ở nhà và thường xuyên gây sự với các thành viên trong gia đình, điều đó cũng có thể xảy ra ở trường.
Đừng tham gia
Theo một nghiên cứu từ Trung tâm Nghiên cứu Pew, 95% thanh thiếu niên kết nối với Internet, trong số đó, 85% là người dùng mạng xã hội. Khi tiếp xúc nhiều với thế giới ảo như vậy, trẻ chắc hẳn đã chứng kiến hoặc thậm chí gặp phải một số hình thức bắt nạt.
Kẻ bắt nạt khiến bản thân cảm thấy tốt hơn bằng cách hành hạ những người xung quanh. Vì vậy, thay vì hành động cảm tính, hãy dùng lí trí. Suy nghĩ lí trí đòi hỏi cả sự thừa nhận và sự phớt lờ.
Đối với những người chứng kiến vụ bắt nạt, hãy báo cho bạn bè, giáo viên hoặc các thành viên trong gia đình. Đối với những người bị bắt nạt, thay vì đáp trả, tránh tiếp xúc và trao đổi với kể bắt nạt.
Phản ứng tốt nhất là không có phản hồi nào cả. Chặn kẻ bắt nạt không chỉ nơi họ bắt nạt con mà còn tất cả các tài khoản mà họ tồn tại: Instagram, Facebook, Twitter, Snapchat, email. Việc chặn không chỉ ngăn kẻ bắt nạt tiếp xúc, theo dõi con, mà còn ngăn chúng nhắm mục tiêu vào các mối quan hệ chung của con.
Đừng tấn công lại
Bằng cách chống trả, bản thân con sẽ trở thành kẻ bắt nạt.
Đây có thể là một cách để giải quyết vấn đề, tuy nhiên, cảm giác mà con có được sau khi đánh trả có thể kích hoạt hành vi phòng thủ và hung hăng hơn trong tương lai. Nếu tình trạng tiếp diễn, con có thể dễ dàng bị kích động khi có sự cố. Như đã nói, đừng tiếp tục tương tác và tạo cơ hội kẻ bắt nạt.
Vì mỗi người đều có quan niệm và cách nhìn nhận khác nhau, hãy giáo dục con biết lắng nghe, tôn trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân và tuyệt đối không tự cho mình đúng. Để ngăn chặn bắt nạt trên mạng thì giáo dục luôn là yếu tố tiên quyết.
Và nếu người khác đưa ra những lời ác ý với con, cha mẹ nên cho con biết cha mẹ hiểu cảm giác muốn trả đũa của con, nhưng khuyên con kìm hãm cảm giác đó lại vì trả đũa không có lợi ích gì cho con.
Đừng thờ ơ. Hãy cởi mở và cảnh giác
Dựa theo “Dữ liệu về Đe doạ Trực tuyến năm 2019” của Patchin, 37% thanh thiếu niên đã bị bắt nạt trực tuyến và 30% trong số đó đã từng bị bắt nạt nhiều lần. Tuy nhiên, chỉ 1 trong 10 nạn nhân thông báo cho cha mẹ hoặc người lớn đáng tin cậy về việc đó, theo số liệu của Hội đồng Phòng chống Tội phạm của Mỹ.
Việc ngại nói với cha mẹ có thể xuất phát từ sự thiếu giao tiếp giữa các thành viên trong gia đình hoặc trẻ sợ rằng hành vi quấy rối sẽ trở nên tồi tệ hơn nếu kẻ bắt nạt phát hiện ra họ đã nói với người lớn, cũng có thể là cảm giác sợ hãi và xấu hổ.
Dù lý do là gì, con cái có chịu đựng được những tổn thương tâm lý không thể hồi phục hay không phụ thuộc vào việc cha mẹ. Hãy tỉnh táo, luôn sẵn sàng lắng nghe và chia sẻ khó khăn cùng con.
Nếu cha mẹ tin rằng con đang bị bắt nạt, hoặc là kẻ bắt nạt (dựa trên các dấu hiệu ở trên), chỉ cần liên hệ ngay với giáo viên, ban giám hiệu nhà trường hoặc thậm chí bác sĩ trị liệu khi cần thiết.
Giữ bằng chứng
Vì bị bắt nạt trên mạng bằng những tin nhắn lăng mạ và gây tổn thương, David Molak, 15 tuổi, đã treo cổ tự tử. Hoặc, Hailee Lamberth, 13 tuổi, đã lấy đi mạng sống của mình do liên tục bị đe dọa trực tuyến trên các diễn đàn nhắm vào tình trạng sức khỏe của bé.
Đe doạ trực tuyến có thể vượt qua ranh giới, sang quấy rối bất hợp pháp. Để thảm kịch này sẽ không xảy ra với con, hãy nhận biết bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy con đang bị bắt nạt.
Tiếp cận con ngay lập tức, chụp ảnh màn hình và lưu tất cả các bài đăng, tin nhắn và lời đe dọa từ kẻ bắt nạt và đưa mọi thứ lên ban giám hiệu nhà trường và thậm chí cảnh sát nếu cha mẹ cảm thấy mọi việc quá nghiêm trọng để tự xử lý.
Đặt tất cả ở chế độ riêng tư để ngăn chặn bắt nạt trên mạng
Để ngăn chặn bắt nạt trên mạng xảy ra thì phòng ngừa luôn tốt hơn đối phó. Khi đăng bài trực tuyến, khuyên con giới hạn đăng số lượng ảnh và thông tin cá nhân, chỉ nên chia sẻ với những người thân thiết và đáng tin cậy, nếu không thì hãy để ở chế độ riêng tư.
Đồng thời, tăng tính bảo mật cho các ứng dụng. Sử dụng các công cụ quản lý mật khẩu như xác thực hai yếu tố trên Facebook để giữ an toàn cho danh tính trực tuyến của con. Tạo mật khẩu an toàn, thay đổi thường xuyên và không bao giờ tiết lộ mật khẩu, mã PIN, v.v.
Bên cạnh đó, hãy thận trọng và không bao giờ để điện thoại, máy tính ở những nơi công cộng để kẻ có ý đồ có cơ hội xâm nhập và lấy cắp thông tin của con.
Cha mẹ có thể cũng sẽ cần:
