Bất cứ cha mẹ nào cũng muốn chuẩn bị cho con các kỹ năng cần thiết để tận dụng những cơ hội mà công nghệ kỹ thuật số sẽ mang lại. Việc trau dồi các kỹ năng mềm và khả năng tư duy sẽ giúp con bạn dễ dàng nắm bắt và thích nghi với những tiến bộ sau này.
Bài viết bên dưới sẽ gợi ý các kỹ năng cần thiết cha mẹ cần dạy cho trẻ ngay bây giờ, để con có thể tận dụng cơ hội kỹ thuật số trong tương lai.
Các kỹ năng cần thiết cho trẻ – Cách dạy con thông minh trong thời đại 4.0
Bắt đầu xây dựng kỹ năng cho tương lai ngay hôm nay
Nhắc đến các kỹ năng mà trẻ em và trẻ vị thành niên cần có trong thời đại 4.0, hầu hết các cha mẹ thường tập trung vào các kỹ năng chuyên môn, chẳng hạn như lập trình (viết code) hay thiết kế website.
Đây là những kỹ năng đặc biệt quan trọng, nhưng khi công nghệ thay đổi, những kĩ năng đó cũng sẽ thay đổi. Chẳng hạn, các ngôn ngữ máy tính được sử dụng ở thời điểm hiện tại có thể không còn tồn tại trong tương lai.
Trong khi đó, các kỹ năng mềm là luôn cần thiết ở bất kỳ thời đại nào. Trẻ em và trẻ vị thành niên cần liên tục phát triển các kỹ năng cần thiết như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng sáng tạo.
Bên cạnh đó, cha mẹ cần giúp con hiểu rằng, mọi hành vi trên mạng có thể ảnh hưởng đến tương lai của con, và hướng dẫn con phát triển các kỹ năng mềm (giao tiếp, giải quyết xung đột,…) khi sử dụng mạng xã hội như Facebook, Instagram hay YouTube.
Cha mẹ cũng không nền đánh đồng rằng mọi trò chơi trực tuyến đều không phù hợp với trẻ em, trên thực tế, một số trò chơi được thiết kế để giúp trẻ phát triển các kỹ năng mềm như làm việc nhóm và sáng tạo.
Thông qua các trò chơi, cha mẹ cũng có thể dạy con kỹ năng giải quyết vấn đề. Chẳng hạn như khi gặp một thử thách, con cần biết cách giữ bình tĩnh, tiếp cận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, theo dõi và thử nghiệm các phương pháp và rút kinh nghiệm từ đó.
Đây là một trong những cách dạy con thông minh mà cha mẹ có thể áp dụng để giúp con trang bị cho tương lai.
Một số câu hỏi gợi ý để bắt đầu cuộc trò chuyện về việc xây dựng các kỹ năng mềm:
- Con thích xem video nào nhất (chẳng hạn như trên Youtube)? Con nghĩ những người sáng tạo nội dung đã đưa ra ý tưởng như thế nào? Con đã bao giờ nghĩ đến việc làm một video của riêng mình chưa?
- Con đã bao giờ đối mặt với bất kỳ thử thách nào khi chơi game trên mạng chưa? Con đã làm gì để vượt qua các thử thách đó?
- Con đã bao giờ phải làm việc với bạn bè cùng lớp qua email hoặc giao tiếp trên mạng với họ để hoàn thành bài tập ở trường chưa? Con thấy làm việc trực tuyến có gì khác hay có gì khó khăn so với gặp mặt trực tiếp?
Khuyến khích tinh thần kinh doanh
Cách dạy con thông minh trong thời đại này chính là giúp con nhận ra mình có khả năng sáng tạo và sử dụng công nghệ. Cha mẹ có thể bắt đầu bằng cách nhắc nhở con rằng tất cả công nghệ mà chúng ta yêu thích không tự nhiên mà tồn tại — chắc chắn có ai đó đã tạo ra nó.
Sau đó, cha mẹ hãy kể những câu chuyện về những người trẻ tuổi đã sử dụng công nghệ kỹ thuật số để tìm ra giải pháp cho các vấn đề của con người. Ví dụ, khi còn là sinh viên, Mark Zuckerberg đã tạo ra một website để sinh viên đại học Harvard có thể giao lưu với nhau.
Bạn cũng cần giúp con tìm hiểu thêm về những nghề nghiệp phù hợp với sở thích của con và các kỹ năng cần thiết để thành công. Ví dụ, nếu con bạn thích nghệ thuật, cha mẹ có khuyên con quan tâm đến thiết kế đồ họa, thậm chí là thành lập công ty của riêng mình.
Một số câu hỏi gợi ý để bạn bắt đầu cuộc trò chuyện về việc khởi nghiệp số (Digital Entrepreneurship):
- Con có nghĩ rằng những người trẻ tuổi như con có thể điều hành công việc kinh doanh của riêng mình? Tại sao có thể hoặc tại sao không thể?
- Nếu con bắt đầu công việc kinh doanh của riêng mình, nó sẽ là gì? Làm thế nào con có thể sử dụng Internet để giúp con vận hành và đạt mục tiêu con mong muốn?
- Nếu con có thể tạo ứng dụng của riêng mình, nó sẽ là gì?
Vận động đào tạo kiến thức về kỹ thuật số
Hầu hết các trường học đều đào tạo học sinh về kỹ thuật số, nhưng họ có thể không có đủ nguồn lực để cung cấp chương trình giảng dạy chất lượng cao.
Cha mẹ có thể ủng hộ quyền được giáo dục về công nghệ kỹ thuật số của con mình bằng cách hỏi trường học họ đang làm gì để giúp học sinh chuẩn bị cho các cơ hội trong lĩnh vực công nghệ.
Cha mẹ có thể cân nhắc các câu hỏi sau:
- Họ có những nguồn lực nào?
- Các bài học về Internet, kiến thức kỹ thuật số và công nghệ có phải là một phần tiêu chuẩn trong chương trình giảng dạy của con bạn không? Nếu không, hãy tìm hiểu lý do tại sao.
Điều này sẽ giúp cha mẹ biết cách lên tiếng cho con mình, và có thể đưa ra các giải pháp cho trường học của con. Chương trình “Get Digital” là một trong số rất nhiều tài nguyên miễn phí về công nghệ để thầy cô bổ sung vào chương trình học.
Hãy chia sẻ các chương trình này với trường học của con và đảm bảo rằng con nhận được kiến thức cần thiết để phát triển trong tương lai kỹ thuật số.
Một số câu hỏi để bắt đầu cuộc trò chuyện về tài nguyên kỹ thuật số với trường học của con:
- Nguồn lực công nghệ nào (ví dụ: máy tính để bàn hoặc máy tính xách tay, máy tính bảng hoặc bảng tương tác) có sẵn cho con?
- Các thầy cô tích hợp việc sử dụng công nghệ vào các bài tập của con như thế nào?
- Con có đang được dạy các kỹ năng để hiểu biết thông thạo về kỹ thuật số và tư duy tính toán hay không?
Hãy cùng tìm hiểu về công nghệ với con
Trở thành tấm gương để con học hỏi chính là một cách dạy con thông minh. Nếu cha mẹ thể hiện một thái độ cởi mở và tò mò về các kỹ năng công nghệ, con cũng sẽ được khuyến khích tìm hiểu về nó.
cho con hiểu rằng cha mẹ cũng nghĩ những kỹ năng này là quan trọng và dành thời gian để cả hai học kỹ năng đó cùng nhau.
Ví dụ, cha mẹ có thể xem video giải thích về tư duy tính toán để tìm hiểu thêm các lý thuyết về nó và các kỹ năng cần thiết như phân tích dữ liệu và xây dựng thuật toán.
Cha mẹ cũng có thể khuyến khích con dạy bạn về những gì con đang học ở trường. Điều này còn giúp con ôn lại kiến thức và nhớ sâu hơn.
Một số câu hỏi gợi ý để bạn bắt đầu cuộc trò chuyện về việc học các kỹ năng kỹ thuật số:
- Con muốn học những kỹ năng kỹ thuật số nào?
- Có bất kỳ kỹ năng kỹ thuật số nào mà con nghĩ bố/mẹ nên học không?
Nên dạy con các kỹ năng cần thiết trong thời đại 4.0 như thế nào?
Cha mẹ có thể bắt đầu bằng tìm hiểu “Thuật toán” để giúp con bạn hiểu thêm về cách thức hoạt động của các thuật toán và cách phát triển chúng. Dưới đây là các bước gợi ý:
- Giải thích với con: Thuật toán là tập hợp các hướng dẫn theo từng bước để hoàn thành một nhiệm vụ nào đó. Có thể con vẫn đang sử dụng các thuật toán mà không nhận ra, chẳng hạn chơi xếp hình, nấu ăn theo công thức, v.v. là một số ví dụ về thuật toán.
- Yêu cầu con bạn chọn một thử thách như dọn giường, giặt và/hoặc gấp quần áo, nấu một bữa ăn hoặc dọn bàn ăn. Sau đó yêu cầu con viết ra tất cả các bước cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ theo đúng thứ tự.
- Khi con hoàn thành, hãy yêu cầu con đọc các bước mà con đã thực hiện. Cha mẹ sẽ thực hiện lại các thao tác đó.
- Khi bạn đã làm theo hướng dẫn của con xong, hãy hỏi con xem nhiệm vụ đã hoàn thành đúng chưa. Nếu không, yêu cầu con bổ sung các bước hoặc chỉnh sửa hướng dẫn của con để giúp bạn hoàn thành nhiệm vụ.
Sử dụng internet an toàn bằng công nghệ
Bên cạnh hướng dẫn con các kỹ năng cần thiết để trở thành một công dân có trách nhiệm trên mạng, cha mẹ cần đảm bảo quá trình học hỏi của con diễn ra an toàn và hiệu quả.
Cha mẹ nên chủ động sử dụng công nghệ để bảo vệ con khỏi nội dung khiêu dâm, máu me, giết người, tai nạn, v.v. để con có thể sử dụng internet an toàn.
Cha mẹ có thể sử dụng các công cụ thiết lập kiểm soát phụ huynh trên thiết bị của con để lọc nội dung có hại. Cha mẹ có thể tham khảo một số cách sau:
- Thiết lập kiểm soát của phụ huynh trên Macbook
- Thiết lập kiểm soát của phụ huynh cho Google Chrome
- Thiết lập kiểm soát của phụ huynh cho Safari
Tuy nhiên, với tốc độ lan truyền tính theo từng giây của nội dung độc hại, sử dụng những tính năng sẵn có là chưa đủ.
Vì vậy, để sử dụng internet an toàn, cha mẹ nên cân nhắc sử dụng thêm công cụ lọc nội dung online để ẩn đi 15 loại nội dung độc hại, bao gồm:
- Nội dung khiêu dâm
- Nội dung kinh dị như máu me, tai nạn, ma quỷ, bạo lực, giết người, khủng bố, v.v
- Nội dung về chất kích thích, chất gây nghiện như rượu, bia, cần sa, ma tuý,v.v
- Nội dung mang yếu tố gây hấn, tổn thương người khác như Hate speech
Điều đặc biệt là tiện ích mở rộng này hoàn toàn miễn phí, giúp hạn chế tối đa việc con bạn tiếp cận với nội dung độc hại, đảm bảo môi trường mạng lành mạnh nhưng không xâm hại quyền riêng tư của con.
Chủ động luôn là đặc tính vốn có của các bậc cha mẹ hiện đại. Để bảo vệ con tốt hơn nữa khỏi mọi trang web khiêu dâm, bạo lực, giết người trên mọi thiết bị kết nối Internet, cha mẹ nên đặt trước CyberPurify Egg, để trở thành người đầu tiên sở hữu giải pháp giúp trẻ sử dụng internet an toàn 24/7.
Chúc các cha mẹ bảo vệ con hiệu quả hơn trên mạng!
