Các bậc cha mẹ thường dành nhiều thời gian để suy nghĩ về những gì có thể xảy ra khi con mình ở tuổi dậy thì như các hành vi bốc đồng như lái xe liều lĩnh, quan hệ tình dục không an toàn, sử dụng chất kích thích như rượu và ma túy. Để ngăn chặn điều này và chuẩn bị cho con tuổi dậy thì lành mạnh hơn, giai đoạn thiếu niên cũng cần được đặc biệt lưu ý.
Tuổi thiếu niên thường rơi vào những năm từ 8, 9 tuổi đến 12 tuổi – khoảng thời gian có những thay đổi lớn trong sự phát triển về thể chất, nhận thức và tình cảm của con bạn. Đó là giai đoạn mà trẻ đang phát triển tính tự lập, bắt đầu chia sẻ it hơn với bố mẹ và dựa dẫm nhiều hơn vào bạn bè, tuy nhiên, chúng vẫn rất cần sự hỗ trợ và hướng dẫn của cha mẹ. Để có thể giúp đỡ con, bạn cần biết rõ những dấu hiệu cho thấy con bạn chuẩn bị bước vào tuổi dậy thì, từ trong ra ngoài diễn ra như thế nào.
Thay đổi về cơ thể
Trước tuổi dậy thì, trẻ sẽ có một số dấu hiệu như trở nên mạnh khoẻ hơn khi khối lượng cơ của chúng tăng lên. Tóc có thể sẽ đen hơn. Màu sắc và kết cấu da của trẻ dần thay đổi, trở nên giống da của người lớn. Kỹ năng vận động — cả về sức mạnh và sự phối hợp — được cải thiện.
Các đặc điểm giới tính bắt đầu phát triển:
-Đối với bé gái
- Ngực bắt đầu phát triển.
- Có kinh nguyệt lần đầu.
-Đối với bé trai
- Tinh hoàn và dương vật tăng kích thước.
- Giọng anh trầm lại.
- Cơ bắp tăng.
Cả hai giới có khả năng bị nổi mụn trứng cá và có sự phát triển của lông bộ phận vùng kín.
Thay đổi về nhận thức
Ngoài sự phát triển về thể chất, tuổi mới lớn mang đến những cách tư duy mới. Khi con bạn phát triển về mặt nhận thức, chúng bắt đầu có khả năng lập luận mạnh mẽ hơn và có thể suy nghĩ mọi thứ một cách logic.
Sự phát triển trí não tuổi dậy thì có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Các khu vực của não khu vực cho phép tính toán rủi ro và phần thưởng phát triển đáng kể trong giai đoạn này. Con bạn cũng đạt được khả năng suy nghĩ hiệu quả hơn do những thay đổi trong myelin và khớp thần kinh của não.
Trong giai đoạn chuẩn bị bước vào tuổi dậy thì, trẻ chủ yếu suy luận để làm bài tập ở trường và ở nhà. Trẻ bắt đầu bày tỏ quan điểm của mình về những hoạt động trẻ muốn tham gia và chọn mục tiêu cho riêng mình. Càng về sau tuổi dậy thì là sự thay đổi hoàn toàn trong cách nghĩ của trẻ khi con bắt đầu ý thức được quan điểm của bản thân và của mọi người xung quanh.
Thay đổi về cảm xúc
Trẻ có khả năng phản ứng nhanh với cảm xúc nhưng gặp khó khăn trong việc điều tiết chúng vì sự phát triển của vùng trong não bộ hoạt động trong việc điều chỉnh cảm xúc phát triển chậm hơn. Lúc này trẻ đang tìm hiểu về cách diễn giải cảm xúc của người khác và thậm chí là cảm xúc của chính mình.
Đây sẽ là một khoảng thời gian khó khăn cho các bậc cha mẹ bởi con bạn sẽ trở nên đột nhiên thất thường. Với những thay đổi đang diễn ra, trẻ nhạy cảm hơn với cảm xúc của chính mình và của người khác. Chúng có thể chuyển từ tâm trạng hạnh phúc vô tư sang quá quan tâm những đứa trẻ khác nghĩ gì về chúng, cảm giác muốn hòa nhập, cảm thấy bị bỏ rơi và so sánh mình với bạn bè cùng trang lứa. Những thay đổi cảm xúc cực đoạn là điều bình thường. Hôm nay có thể là “Bạn là người bạn tốt nhất của tôi” và ngày hôm sau là “Bạn không còn là bạn của tôi nữa.”
Trong thời gian hỗn loạn này, trẻ thường tìm đến bạn bè của mình để được hỗ trợ về mặt tinh thần. Con bạn bắt đầu có nhiều xung đột hơn với cha mẹ cho đến cuối tuổi thiếu niên, tuy nhiên, chúng vẫn cần sự hỗ trợ và hướng dẫn của cha mẹ.
Làm sao để cha mẹ giúp con chuẩn bị đối mặt với tuổi dậy thì tốt hơn?
Bạn nên bắt đầu những cuộc trò chuyện tích cực với con về những thay đổi về thể chất, nhận thức và cảm xúc của con sắp tới, điều gì sẽ xảy ra và chúng có ý nghĩa như thế nào. Hãy cho con hiểu những thay đổi là bình thường và bạn luôn bên cạnh con để giúp đỡ bất cứ khi nào con cần.
Tuy nhiên, ở thời điểm này, việc con bạn ngại chia sẻ và cần sự riêng tư là điều bình thường. Bạn cũng cần cân nhắc đến trường hợp con bạn đôi khi sẽ quá lo lắng về ngoại hình của mình và có thể có các vấn đề về hình ảnh cơ thể. Đã có nhiều trường hợp các bé nam lạm dụng chất kích thích để khiến cơ phát triển nhanh hơn. Vì vậy, nhiều phụ huynh đã sử dụng công cụ lọc nội dung mạng để ẩn đi hình ảnh/video không phù hợp với tuổi của con và thông báo với họ khi con tìm thông tin về chất kích thích để kịp thời ngăn chặn và bảo vệ con.
